Συνέντευξη με τον Μάνο Πυροβολάκη

Συνέντευξη του Μάνο Πυροβολάκη στην Χρυσούλα Αλεξάκη-Βλάμη

Με το Μάνο συναντηθήκαμε μια Δευτέρα  του Οκτώβρη, βράδυ. Μας συντρόφευαν στη παρέα της συζήτησης, μυρωδιές από κανέλα και μήλο, τσάι ζεστό.

Ήταν σαν να είχε μείνει ο χρόνος, εκεί για πάντα από το παρελθόν.. Χαλαρός, τρυφερός, ευγενικός, καταδεκτικός, ξεδίπλωσε το κουβάρι της καρδιάς του και τον ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ..

-Γεια σου Μάνο Πυροβολάκη. Σε καλωσορίζω με μια μαντινάδα :

“Έχει αξία πιο πολύ το τελευταίο δάκρυ που σταματά και κρουσταλλιά, στων αματιώ την άκρη”

Επέλεξα αυτή τη μαντινάδα σε αντιστοιχία με το τραγούδι σου “Το δάκρυ του κλόουν”. Θα σου διαβάσω τι ακριβώς αισθάνθηκα, σε αυτό που έχω γράψει.

Είναι το δάκρυ της ζωής που δεν είχε; Είναι παραπλάνηση ή ελπίδα για το παρακάτω; Όταν πέφτουν οι μάσκες , έχει αξία πιο πολύ το δάκρυ των αματιώ του κοινού ανθρώπου ή το δάκρυ του κλόουν; Έχουν κοινά στοιχεία ή διαφορές;

-Να σου πω... Ο κλόουν είναι ένας απλός άνθρωπος. Ένας άνθρωπος ο οποίος ουσιαστικά ζει σε μια κατάσταση στην οποία συμμετέχει, είναι ντυμένος, είναι μακιγιαρισμένος ,κάνει τον κλόουν. Δηλαδή έχει πάρει έναν ρόλο, παρ' όλα αυτά λυγίζει σε αυτό ,γι' αυτό και κλαίει εξάλλου...

Κανονικά ο κλόουν δεν θα έπρεπε να κλάψει. Θα έπρεπε να συνεχίσει το ρόλο του ως γελωτοποιός.   

Είναι τόσο άσχημα αυτά που του συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή, που ως κι αυτός που είναι εκπαιδευμένος να μένει πιστός στο ρόλο του ,πετάει τη μάσκα......

-Έχει  διαφορά λες με το δάκρυ του Κώστα Παπαδάκη (Ναύτης) ; Έχουν διαφορές ή ομοιότητες , το δάκρυ των αματιώ ενός κοινού ανθρώπου με το δάκρυ ενός ντυμένου κλόουν; Ή είναι το ίδιο πράγμα;

-Το τελευταίο δάκρυ του “Ναύτη”; Νομίζω είναι διαφορετικό, ναι.. Δηλαδή ένας άνθρωπος μπορεί να κλάψει  για πάρα πολλούς λόγους.. Αυτό το δάκρυ του κλόουν είναι ένας πολύ συγκεκριμένος  ρόλος , που λέει ό,τι δεν είναι αλήθεια.. είναι μια φάρσα. Πριν μας ξυπνήσει από το όνειρο αυτό , το δάκρυ του κλόουν χαλάει τη μάσκα και τότε σκεπάζει ένα τσίρκο αδειανό. Δεν σας φοβάμαι! Δηλαδή ,πετάω τη μάσκα μου και τελικά δεν φοβάμαι γι' αυτό. Θα δείξω αυτό που πραγματικά είμαι. Βέβαια... έτσι όπως λέει το “Δεν σε φοβάμαι' το τραγούδι μέσα, κρύβει έναν φόβο.  Είναι αυτός που λέει δεν σε φοβάμαι, αλλά από την άλλη φοβάμαι κιόλας λίγο που το κάνω αυτό.  Αλλά αυτά έτσι πάνε παρέα  και οι πιο θαρραλέοι άνθρωποι, νομίζω κατά βάθος έχουν φόβο, απλά είναι θαρραλέοι επειδή νικάνε τους φόβους τους, δεν σημαίνει ότι τους έχουν εκμηδενίσει.

-Ή παίρνεις τις αποφάσεις εκείνη την ώρα για το παρακάτω;

-Ναι,  το τελευταίο δάκρυ πιο πολύ μου κάνει ότι  δεν ξανασχολούμαι  με κάτι . Κλείνει ένας κύκλος.

-Πλέον ρίχνεις τις μάσκες και προχωράς... 

-Ναι.. νομίζω ότι το δάκρυ  του κλόουν ανοίγει  έναν κύκλο  και κλείνει ταυτόχρονα. Κλείνει τον κύκλο του γελωτοποιού και ανοίγει έναν άλλον... του επαναστάτη ίσως, ίσως...

-Η ζωή μας είναι μια λεπτή αόρατη γραμμή που οδηγεί τον καθένα μας να κάνει τις επιλογές του; Να πάρεις τις αποφάσεις του;

-Κοίταξε να δεις τώρα... Δεν ξέρω να σου πω την αλήθεια, τί είναι τελικά η ζωή μας..  Η ζωή μας, που από τη μία είναι απρόβλεπτη  και από την άλλη με έναν τρόπο τη καθοδηγούμε κι εμείς . Οπότε σε ένα ποσοστό η ζωή μας , είναι κάτι που το κάνουμε εμείς, σίγουρα όμως  οι πιο σπουδαίες επιλογές μας είναι ασυνείδητες. Καμιά φορά  η ζωή μας προλαβαίνει.. Δηλαδή, είναι αυτό που λένε και οι άνθρωποι, που πιστεύουν πιο πολύ και είναι θρήσκιοι, ότι όταν κάνει ο άνθρωπος όνειρα ο Θεός γελάει μαζί τους...

Και αυτό το πιστεύω ,ότι υπάρχει αυτό που λέμε κάρμα . Συμβαίνουν πράγματα που πραγματικά σου αλλάζουν τη ζωή, από την άλλη πολλές φορές όμως κι εμείς προδιαθέτουμε τις καταστάσεις για το πώς θα γίνει.. πώς θα πάει η ζωή μας. Νομίζω ότι είναι ένας συνδυασμός τύχης και θέλησης.

-Πώς η καρδιά σου πήρε την απόφαση να κάνεις ταξίδια με τη λύρα;

-Εντάξει μωρέ. Αυτές οι αποφάσεις, είναι από τις πιο εύκολες , γιατί δεν τις σκέφτεσαι και πάρα πολύ. Γενικά όλες οι αποφάσεις της καρδιάς είναι εύκολες. Βέβαια, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι καταστροφικό. Αλλά,  αυτό έχει και το ενδιαφέρον, δηλαδή δεν είναι απαραίτητο η λογική να κυβερνά τα πάντα.. . Είναι και το συναίσθημα..

-Καμιά φορά λένε ότι είναι καταστροφικό, αλλά τελικά και χωρίς αυτό..

-Σωστό αυτό που λες, γιατί και χωρίς το συναίσθημα να τη βγάζεις μόνο με λογική,  καταστροφικό είναι. Αρχίζεις και δεν περνάς καλά. Εξάλλου λογική είναι και σταθερές και αξίες, οι οποίες  δεν είναι κατά δικές σου ,είναι και κοινωνικές. Οπότε, άμα χτίζεις τη ζωή σου , μόνο με βάση τη λογική, νομίζω πάλι δυστυχισμένος θα είσαι αν αυτό το πράγμα δεν σου ταιριάζει. Είναι σαν να πας να βάλεις, ένα κοστούμι  επειδή είναι της μόδας, αλλά εσένα να μην σου πηγαίνει , οπότε θα είναι αστείο πάνω σου.

-Η λύρα για μένα, είναι μια καπετάνισσα που θέλει τα χάδια της και τα μεράκια της ,γι' ν' αφεθεί στο ταξίδι που της προτείνεις.... Τί έχεις να πεις γι αυτό;

-Θα βάλω τον καπετάνιο όμως, για να το κάνω λίγο πιο  αντρικό ξέρεις.. (γέλια)  Θα μπορούσε να είναι μια καπετάνισσα , φυσικά ! Εντάξει, η λύρα νομίζω είναι μια γυναίκα πάρα πολύ απαιτητική στη σχέση. Σε θέλει να είσαι πολύ πιστός, να της αφιερώσεις πάρα πολύ χρόνο, να την προσέχεις.. και αυτή σε ανταμείβει  με πανέμορφες μελωδίες και μουσικές. Ουσιαστικά η σχέση ενός μουσικού με τη λύρα και με κάθε μουσικό όργανο, είναι μια σχέση , την οποία -ξέρεις-, πρέπει να την προσέχεις και να τη χτίζεις καθημερινά. Όπως όλες οι σχέσεις της ζωής μας, ακόμα και οι ανθρώπινες, δεν γίνονται χωρίς να χτίσεις πάνω σε αυτές.

-Θέλει δουλειά όπως όλα τα πράγματα..

-Εκτός από τη δουλειά, θέλει και κάτι παραπάνω. Να σου αρέσει αυτό που κάνεις, δηλαδή η ουσία της τέχνης και όχι όλα τ' άλλα που συνεπάγονται από αυτό. Δηλαδή, τα εύκολα χρήματα που πιστεύει  κανείς ότι θα βγάλει ή η δημοσιότητα. Είναι τρομερές σειρήνες για να σε παραπλανήσουν.

Πώς λέγανε παλιά να είσαι μερακλής ,ρε παιδί μου; Άσχετα, αν αυτό θα σου κάτσει ή όχι κι  εμπορικά. Το πιο σημαντικό βέβαια στις μέρες μας , από τη στιγμή που συνδέεται το επάγγελμα με την τέχνη σου.  Το πρωτογενές είναι να σ' αρέσει, να έχεις πάθος γι αυτό που κάνεις, να σε παθιάζει αυτό. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι πάρα πολύ ικανοί και είχαν και καριέρα μεγάλη, αλλά εντάξει..

-Είναι αυτός που ξεχωρίζει , αυτός που είναι μερακλής.

-Ναι, νομίζω ότι αυτοί που ξεχωρίζουν, παθιάζονται με αυτό. Κοίταξε να δεις, η μουσική επειδή μπλέκεται μοιραία με αυτούς που το συνδυάζουν και με τη δουλειά, η δουλειά έχει κι άλλα πράγματα. Δηλαδή κάποιος μπορεί να είναι πάρα πολύ ικανός στη τέχνη της μουσικής, να είναι πολύ καλός στην επικοινωνία με τους ανθρώπους. Να σχεδιάσει ένα γλέντι που θα του πουν, να συντεκτελέσει στη μουσική και μπορεί να κάνει τρομερή  και πολύ πετυχημένη καριέρα .  Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι καλός μουσικός. Θα μπορούσε να είναι πολύ καλός διαφημιστής σε μια μεγάλη εταιρεία. Η λύρα όπως τη βλέπω τουλάχιστον εγώ, είναι κάτι που θέλει πολύ βάθος. Είναι μια γυναίκα όπως τη λες -καπετάνισσα-, αν και με τους καπετάνιους δεν πολυτρελαίνομαι γενικότερα. Μου αρέσουν και οι μούτσοι εμένα, μου γουστάρουν οι μούτσοι πολύ, δηλαδή με την  έννοια ότι ο καπετάνιος μου θυμίζει αυτό το ελληνικό  που λέμε ότι άμα πεις “Πρόεδρε”, θα γυρίσουν οι μισοί Έλληνες. (γέλια)

Δηλαδή, μπορείς να λειτουργήσεις ωραία και χωρίς να είσαι καπετάνιος. Κι ένας μούτσος στο καράβι, έχει μεγάλη αξία.

-Σαν παιδί την εμπιστεύτηκες, στηρίχτηκες πάνω της για να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα; το τραγούδι σου άγγιγμα ψυχής; Ή ήταν ένα παιχνίδι;

-Χρυσούλα , ήταν ένας τρόπος για να εκφράσω τις ανησυχίες μου και να πω πράγματα  που με προβλημάτιζαν, που ένιωθα μέσα μου.  Όταν ένα παιδί, 15 χρονών , κάθεται και παίζει 7-8 ώρες την ημέρα, λύρα ή μελετάει μουσική και δεν πάει να πιει έναν καφέ, ή βλαμμένο είναι λίγο  -ήμουνα και λίγο βλαμμένος- (γέλια), αν θες γράφτο είναι ωραίος ο αυτασαρκασμός, ή υπάρχει κάποιος λόγος να το κάνεις . Ξέρω όμως ,ότι αυτό εμένα, όταν το έκανα, με ευχαριστούσε πολύ, ήταν ένας λόγος  για να το ξανακάνω.

-Ήθελες να πεις και κανά τραγούδι σε καμιά κοπελιά..

-Πάντα υπάρχει αυτό. Ο έρωτας πάντα παίζει σημαντικό ρόλο. Τα πρώτα μας τραγούδια τα γράφαμε και βάζαμε τις γειτόνισσές μας να τ' ακούνε για να μας πούνε τη γνώμη τους. (γέλια) .

Ήταν μια άτυπη καντάδα που κάναμε αυτή, στις γειτόνισσές μας ξέρεις..

-Τα νέα παιδιά πού να στηριχτούν, για να επιβιώσουν από αυτό που ζούμε; κατά τη γνώμη σου...

-Καλή ερώτηση... Στο συναίσθημα. Στο συναίσθημά τους, δηλαδή στο πώς νιώθουν μες στα πράγματα . Το πρόβλημα που έχουμε όλοι μας γενικά είναι ότι υπάρχουν κάποια πρέπει και κάποιοι λογικοί κανόνες, τους οποίους πρέπει να ακολουθήσουμε αλλά αυτό είναι το καθεστώς του πρέπει. Σε ορισμένους  ανθρώπους κολλάει και ταιριάζει , σε άλλους όμως δεν ταιριάζει και τόσο. Τα πολλά πρέπει, αρχίζουν και φέρνουν δυστυχία οπότε πρέπει να λειτουργήσει το συναίσθημά σου για ν' αποκτήσεις τα πράγματα που σ' ενδιαφέρουν. Εγώ αυτό πιστεύω. Αλλά όσο αυτό το συναίσθημα το καταπιέζουμε και το φιμώνουμε, τόσο πιο δύσκολα μετά θ' ακούμε τη φωνή του.

-Αγάπη!

-Η αγάπη είναι κινητήριος δύναμη. Αν ήταν να το πούμε με δυο κουβέντες, είναι αυτό που σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Ότι μαθαίνεις να μοιράζεσαι, να δίνεσαι, να χαμηλώνεις το “εγώ” σου  και μέσα σ' αυτό το πράγμα να ζεις, να νιώθεις πιο ζωντανός και να γίνεσαι καλύτερος σαν άνθρωπος.

-Ζωή! Έχει να κάνει με την αγάπη αυτό λες;

-Φυσικά. Η ζωή έχει να κάνει με την αγάπη. Όταν αγαπάς, αισθάνεσαι ότι ζεις πιο έντονα, οπότε νομίζω ότι η αγάπη  είναι το νερό στο λουλούδι της ζωής. Η ζωή είναι κάτι το μοναδικό, αφού σύμφωνα με το χριστιανισμό σε αντίθεση με άλλες θρησκείες, ερχόμαστε, μια φορά στο κόσμο !

-Είναι ένα μεγάλο ταξίδι...

-Αξίζει να το χαρούμε, ρε παιδί μου ' στατιστικά και μόνο που έχουμε έρθει  στη ζωή, είμαστε πολύ τυχεροί, οπότε αξίζει όσο μπορούμε να χαρούμε τη ζωή μας και να μην τη σπαταλήσουμε..

-Κρήτη! Παιδικά χρόνια..

-Είμαι υβρίδιο, όπως λέω χαριτολογώντας κάθε φορά. Είμαι Αθηναίος- Κρητικός. Η Κρήτη είναι πολύ μεγάλο κομμάτι μέσα μου. Οι χοροί, η παράδοση, ο παππούς μου μια πολύ έντονη φιγούρα μέσα μου και τον θυμάμαι, όταν πήγαινα τα καλοκαίρια στο χωριό, στο Σέλινο στα Χανιά. Δεν είναι τυχαίο ότι παίζω λύρα. Αν και παίζω και ηλεκτρική κιθάρα , κατά βάθος πιστεύω ότι είμαι αστός.  Ένας άνθρωπος που έχω γεννηθεί στην Αθήνα , έχω εντελώς αστικές συνήθειες. Κατά καιρούς όμως, μου αρέσει να γίνομαι και λίγο χωριάτης. Δηλαδή όταν πάω στη Κρήτη- ξέρεις- το γυρνάω λίγο το κοντέρ. Γενικότερα όμως νομίζω ότι είμαι ένας αστός που έχει αγαπήσει πολύ τη Κρήτη, τη λύρα και τη μουσική της βασικά.  Εγώ, στη Κρήτη, αυτό που βλέπω πιο πολύ εκτός από  τον Καζαντζάκη  που έχω αγαπήσει, τον Κορνάρο ή τον Γκρέκο, είναι η μουσική της. Και τον στίχο  της,  τον κρητικό. Ο στίχος ο κρητικός , κατά τη γνώμη μου- μπορεί να ακουστεί σωβινιστικό- σε σχέση με τις παραδοσιακές μουσικές της υπόλοιπης Ελλάδος- είναι αυτός  που ξεχωρίζει.  Δεν είναι τυχαίο αυτό που συμβαίνει , μιας που υπάρχουν  άνθρωποι που είναι αγράμματοι σε πολλά χωριά στη Κρήτη, αλλά  ξέρουν να παίζουν και να τραγουδούν όλον τον Ερωτόκριτο. Δηλαδή θέλω να σου πω, ότι υπήρχε ένα “Πανεπιστήμιο” , που είχε να κάνει με τα ριζίτικα τραγούδια, με τις μαντινάδες, που οι άνθρωποι στη Κρήτη ανέπτυσσαν έτσι το αίσθημα της τέχνης, της ποίησης, του στίχου, του λόγου. Νομίζω ήταν αυτό που λένε, προφορική παράδοση που ακόμα και ανθρώπους αγράμματους , τους έκανε να έχουν τρομερή παιδεία.  Γι αυτό και στη Κρήτη, ο στίχος παίζει πολύ σημαντικό ρόλο αλλά και η σχέση με άλλες γεωγραφικά περιοχές της Ελλάδας  με την αντίστοιχη παραδοσιακή μουσική τους.

-Είναι μεγάλο κεφάλαιο πάντως η Κρήτη γενικά...

-Είναι! Είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο και όπως λέει κι ο φίλος μου ο Γιάννης για τη Κρήτη, η Κρήτη δεν είναι νησί. Είναι ένα πλοίο που ταξιδεύει.

-Και δεν είναι τυχαίο που ο Θεός κλείνει με τη Κρήτη τα γεωγραφικά όρια της Ελλάδας και τα ανοίγει με τους Μακεδόνες . “Άρχοντες και παλικάρια” και οι δύο. 

-Με τους Μακεδόνες έχουμε και κοινά και διαφορές. Νομίζω ότι βρισκόμαστε σε ένα δίπολο κατά κάποιο τρόπο. Αλλά πάντα τρέφουμε μεγάλη αγάπη για τους Μακεδόνες.

-Τί είναι αυτό που σου κάνει τη ζωή σου πιο χαρούμενη και πιο όμορφη.

-Οι ωραίες στιγμές της κάθε μέρας που ζω, με ανθρώπους που έχω δίπλα μου κι αγαπώ σε συνδυασμό με τη μουσική ,που είναι μέρος αυτής..

-Τί μουσική ακούς και ποιούς λυράρηδες θαυμάζεις;

-Ακούω τα πάντα. Αυτό το καιρό, ακούω τους παλιούς λυράρηδες, τους πρωτομάστορες της κρητικής μουσικής. Ακούω Chet Baker πάρα πολύ. Μου αρέσει ο τρόπος που τραγουδάει κι έπαιζε τρομπέτα. Ελληνική μουσική δεν πολυακούω να σου πω , αυτόν τον καιρό. “Τρώω” διάφορα φλας με τη μουσική , αναλόγως σε τί φάση είμαι. Πάντως ο Chet Baker, είναι αυτός που με ενθουσιάζει. 

Αρχίζω  επίσης και ανακαλύπτω  λυράρηδες, όπως τον Καλογρίδη και τον Καραβίτη.

Πολλούς θαυμάζω μωρέ και ξέρεις τι; όσο περνάνε τα χρόνια, βρίσκω σε πάρα πολλούς πράγματα που μου αρέσουν και θα ήθελα να μελετήσω. Εάν είναι να ξεχωρίσω ντε και καλά, τρεις λυράρηδες μετά το '50, θα έβαζα τον Σκορδαλό, τον Μουντάκη και τον Κλάδο. Ή μάλλον, τον Μουντάκη, τον Κλάδο και τον Σκορδαλό. Αυτή η σειρά δεν είναι τυχαία. Είναι όπως τους αισθάνομαι. Η συγκίνηση που μου προσφέρει ο καθένας από αυτούς.

-Αν ο πρωτομάστορας της κρητικής μουσικής, Γιώργος Κουτσουρέλης, ήταν στη ζωή και σου ζητούσει να αυτοσχεδιάσεις, το “Ήθελα να 'μουν άρωμα”, ποιό μουσικό ταξίδι θα έκανες; Θα έβαζες κάποια όργανα; Θα έκανες κάποιες αλλαγές; Δεν θα έκανες κάτι;

-Δεν το έχω σκεφτεί, αλλά δεν ξέρω αν το “Άρωμα” είναι ένα κομμάτι που σηκώνει πολλά “πειράγματα” στη τόσο όμορφη μελωδία του . Παρ' όλα αυτά, έχω κάνει κάποιες πολύ μικρές αρμονικές αλλαγές, αλλά δεν είναι κάτι ιδιαίτερο και σπουδαίο. Ίσως να του άλλαζα και λίγο τη ταχύτητα. Όσο για άλλα όργανα, νομίζω θα το έπαιζα μόνο με λύρα. Έχω πειράξει την Κρουσταλλοβραχιονάτη. Την έχω κάνει λίγο τζαζ του 1930.

-ΡΟΚ και ΚΡΗΤΗ. Κοινά μονοπάτια υπάρχουν;

- Πάντα υπάρχουν κοινά μονοπάτια. Το θέμα είναι να τα δούμε και κατά πόσο είμαστε σε φάση να τ' αντιληφθούμε. Το ροκ έχει σχέση με τη κρητική μουσική, τουλάχιστον έτσι την αισθάνομαι εγώ, δηλαδή έχει την αγριάδα. Αυτό το ροκ που σημαίνει και βράχος ουσιαστικά είναι μια σκληρή μουσική.. Υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές. Είναι βέβαια  διαφορετικά στυλ μουσικής μεταξύ τους , όμως εμένα υπάρχουν στιγμές που μου ταιριάζει ν'  ακούω αυτή την σκληράδα στη κρητική μουσική.

-Έχεις αγαπήσει αληθινά;

-Νομίζω πως ναι. Αλλά όλοι έχουν μέσα τους μία μικρή επιφυλακτικότητα.  Γιατί, αν κάποια στιγμή αγαπήσεις πολύ πιο πολύ , από αυτόν που έχεις αγαπήσει τώρα, θα πεις τώρα αγάπησα αληθινά. Οπότε ποτέ δεν  μπορείς να είσαι σίγουρος. Αυτό έχει ενδιαφέρον.

-Τι νομίζεις ότι λείπει στον καθένα μας -αν λείπει- και μας κάνει πολλές φορές να είμαστε λυπημένοι;

-Κοίταξε να δεις. Δεν χρειάζεται κάτι να λείπει. Κι η λύπη είναι ένα κομμάτι ζωής και πρέπει να τη δεχτούμε. Επίσης πρέπει να λυπόμαστε όταν υπάρχει λόγος και να θρηνούμε. Νομίζω ότι η εποχή έχει μια άρνηση στον θρήνο και αντί να θρηνήσουμε πράγματα που μας έχουν πειράξει, μας έχουν ενοχλήσει, όταν πρέπει, τα κουβαλάμε και μας προκαλούν μια μόνιμη θλίψη. Εγώ, θυμάμαι στο χωριό μου , στις κηδείες, υπήρχαν οι γυναίκες οι οποίες έκλαιγαν και θρηνούσαν. Πραγματικά θρηνούσαν. Και αυτό νομίζω τους έκανε πιο ισορροπημένους. Εμείς βλέπουμε σήμερα ειδήσεις και το πρώτο θέμα ,είναι για μια βόμβα που έπεσε κάπου κι έχουν σκοτωθεί πενήντα άνθρωποι ενώ το επόμενο είναι το τί θα κάνει η εθνική στο μουντιάλ. Αυτό από τη φύση του είναι αντιφατικό. Δεν μπορεί να θρηνήσουμε για κάτι, γιατί μετά έρχεται κάτι άλλο, όπως παραδείγματος χάριν η σόουμπιζ, με ένα θέμα “τί έκανε στη Μύκονο ο Α ή ο Β σταρ” Νομίζω ότι αυτό ουσιαστικά δεν είναι ωραίο. Είναι καλό να λυπόμαστε, να ξέρουμε και γιατί λυπόμαστε και να περνάμε και τις φάσεις μας. Και η λύπη είναι στη ζωή. Η ζωή δεν μπορεί να είναι μόνο χαρά. Το να χαζογελάς συνέχεια σαν να μην συμβαίνει τίποτε , δεν είναι ότι καλύτερο.

-Σχεδιάζεις για τώρα κάτι καινούργιο; γράφεις κάτι;

-Ο δίσκος μου έχει γίνει κάτι σαν το γιοφύρι της Άρτας. “Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν” . Ελπίζω ότι θα κυκλοφορήσει το επόμενο τρίμηνο.

-Έμπνευση. Η στιγμή είναι αυτή που τη χαρακτηρίζει;

-Μπορεί να είναι μια στιγμή ,μπορεί και μια ομάδα στιγμών.  Αυτό που ξέρω σίγουρα, είναι ότι όταν θέλω να γράψω, πηγαίνω στο πιάνο -γιατί στο πιάνο κυρίως γράφω ή στη κιθάρα- και κάτι παίζω και ηχογραφώ. Παρότι μου είναι μια ανιαρή διαδικασία η ηχογράφηση, προσπαθώ να την ακολουθώ , ώστε να μου μένει γιατί διαφορετικά δεν τα θυμάμαι. Όταν  γράφω κάτι την πρώτη μέρα είμαι πάντα ενθουσιασμένος, η επόμενη μέρα είναι το κριτήριο όμως. Άμα μου αρέσει και την  επόμενη μέρα πάει να πει ότι είναι καλό.

-Αν ζούσε σήμερα ο Ερωτόκριτος, θα τραγουδούσε το ίδιο τραγούδι στην Αρετούσα του;

-Ναι φυσικά .Θα μπορούσε. Εντάξει, παραλλαγμένο λίγο. Θα το έβαζε στο φέισμπουκ με γκρικλις  ή στο τσατ, αλλά  πιστεύω ότι θα το έλεγε. (γέλια)  Κοίταξε να δεις , ο έρωτας, δεν

είναι κάτι που συνέβαινε πριν από πεντακόσια χρόνια κι έπαψε να συμβαίνει σήμερα.

-Εσύ με ποιό τρόπο θα εκφραζόσουν στην αγάπη σου; Με ένα τραγούδι;

-Εκφράζομαι μέσα από τα τραγούδια κυρίως μετά από χωρισμό ,παρότι όταν είμαστε μαζί.  Ο χωρισμός είναι ένα έντονο συναίσθημα, ίσως γιατί -ειδικά εμείς οι Κρήτες- έχουμε μια ροπή στη τραγωδία, Μας αρέσει η τραγωδία ,πιο πολύ από την ευτυχία.  Να δραματοποιούμε καταστάσεις.

-Ποιό στοιχείο της φύσης θα ήθελες να ήσουν και γιατί;

-Ποταμός θα ήθελα να ήμουν. Δεν υπάρχει πιο ωραίο ταξίδι. Ρέει και πάει..

-Αν το φεγγάρι  σου χτυπούσε τη πόρτα ένα βράδυ, με ποιό τρόπο θα το καλωσόριζες;

-Oυστ! Βραδιάτικα τώρα με ξύπνησες.... (γέλια)

-Γιατί βρε Μάνο μου αγαπημένε, διώχνεις το καημένο το φεγγαράκι; Τί σου έχει κάνει;  Στο φως του φεγγαριού, η ζωή μας ταξιδεύει...

-Συμφωνώ! Απλά μου ήρθε αυθόρμητα να απαντήσω χιουμοριστικά.

-Κάθε κομμάτι σου χαρακτηρίζει έναν κύκλο ζωής που κλείνει για ν' ανοίξει ένας άλλος ;

-Μπορεί, δεν ξέρω. Για κομμάτι  μεμονωμένα όχι, για δίσκο ίσως.

-Για να υπάρξει ελπίδα στην Ανατολή  της ημέρας μέχρι τη Δύση της ημέρας, ποιο είναι το μυστικό για να σταθούμε δυνατοί και να πάμε παρακάτω; Για σένα.

-Να είμαστε ο εαυτός μας κάθε στιγμή της ημέρας. Δυνατοί και με πίστη για το παρακάτω.

-Να κλείσουμε όπως αρχίσαμε με μια αγαπημένη  σου μαντινάδα; μπορεί να θες να με στείλεις και στον διάολο... (γέλια)

-Να σου πω μία μαντινάδα  που μου αρέσει και την βρίσκω  αστεία πολύ;

“Εις το Σφηνάρι επήγαινα, εις τα πεθερικά μου, κι έπεσα από το γάιδαρο κι έσπασα τα πλευρά μου”

(γέλια).

Να σου πω και μια παραδοσιακή, πολύ αγαπημένη ,αν και δεν είναι δική μου.

“Η αγάπη σου ήταν ψεύτικη σαν του Απριλιού το χιόνι, α-που το κάνει αποβραδίς μα κάθε αυγή το λειώνει” . Έχω γράψει και τραγούδι γι' αυτή τη μαντινάδα. “Του Απριλιού το χιόνι” ντουέτο με τον Πλιάτσικα, μελαγχολικό αλλά πολύ ωραίο κομμάτι.

-Μάνο μου ,το θεωρώ μεγάλη τιμή που ανταποκρίθηκες  με χαρά στη πρόσκλησή μου  και είσαι απόψε εδώ . Επίτρεψέ μου να σου προσφέρω ένα δωράκι  από καρδιάς. Ένα βιβλιαράκι που πιστεύω ότι η βοήθειά του θα είναι πολύτιμη κάποιες στιγμές. Σε ευχαριστώ.

-Αλίμονο! Εξάλλου σε ξέρω χρόνια και σ' εκτιμώ πάρα πολύ.  

Με ένα τζαζίστικο κομμάτι του Chet Baker , αποχαιρετάω τον Μάνο Πυροβολάκη, για καλές διαδρομές σε κάθε βήμα και κάθε στιγμή της ζωής του. Η εμπιστοσύνη που δείχνουμε στους ανθρώπους, όπως εσύ σε μένα,  νομίζω κάνει μια φιλία, δυνατή και σταθερή μέσα στο χρόνο. 

Ο Μάνος Πυροβολάκης και ο Οδυσσέας Τσάκαλος στο Stage 25! 10/11

Ώρα έναρξης : 22:00μμ 

Είσοδος: 10€ (με ποτό)

Stage 25

Διεύθυνση: Αισχύλου 25, Περιστέρι

Τηλέφωνα κρατήσεων: 210-5714785/693273338

http://www.tralala.gr/o-manos-pirovolakis-ke-o-odisseas-tsakalos-sto-stage-25-1011/

Για τους φίλους Κρητικούς και όχι μόνο, ο Μάνος Πυροβολάκης, θα εμφανιστεί στο κρητικό κέντρο “Ζορμπάς” .

Παρασκευή 16/11, Σαββάτο 17/11, Κυριακή 18/11 και Παρασκευή 23/11, Σαββάτο 24/11, Κυριακή 25/11.

Διεύθυνση: Λεωφόρος Συγγρού 230 & Ιφιγενείας 3-5, Αθήνα, 210 9568120 και 6976003493

Επίσης, στο κρητικό κέντρο “Κρήτη”

Παρασκευή 28/12,Σαββάτο 29/12 ,Κυριακή 30/12  και Δευτέρα 31/12

Διεύθυνση: Μεσογείων και Αγίου Θωμά 8-12, Αμπελόκηποι , τηλ. 2107758258 και 2107753895